نکات خلاصه نویسی و روش خلاصه درس ها
خلاصه نویسی و یاداشت برداری را یاد بگیر و در دوران جمع بندی به سادگی مرورش کن
هر چه به کنکور و زمان امتحانات نزدیک تر می شوید ارزش خلاصه نویسی بیشتر نشان داده می شود، این حجم زیاد از کتاب های کنکوری را مطمئنا در یک بازه ی زمانی کوتاه نمی توان مرور کرد، و خواندن دوباره یک درس بیش از هر چیزی داوطلب را بی حوصله می کند، خلاصه برداری دروس باعث افزایش سرعت در مرور و بازدهی بیشتر مطالب می شود، و می توانید زمان را برای حل تست های بیشتر بگذارید.
متاسفانه داوطلبان از فواید خلاصه برداری می دانند ولی در انجام آن سستی می کنند، یکی از علت های عدم خلاصه برداری، ترس از نوشتن طولانی مطالب و گرفتن زمان دانش آموز است، اینجا به صورت کامل هرچه برای خلاصه نویسی لازم است بدانید را آورده ایم.
در پایان این موضوع حتما وارد لینک مشاوره درسی شوید و از مباحث مختلف درسی لذت ببرید.
قواعد خلاصه نویسی
- برای خلاصه برداری نباید همه مطالب کتاب درسی را انتقال دهید خلاصه یک فصل باید در حدود یک صفحه باشد.
- برای خلاصه نویسی باید مطالب کلیدی را بنویسید.
- خلاصه باید قابل فهم باشد تا در مرور بعدی به راحتی آن را متوجه شوید.
- خلاصه برداری کاری شخصی است شاید یک نکته برای دیگری مهم باشد برای شما نیاز به ذکر کردن نداشته باشد پس خلاصه نویسی را خودتان انجام دهید و از خلاصه دیگران استفاده نکنید.
- برای خلاصه برداری از طرح و شکل استفاده کنید و جملات کوتاه بنویسید.
- اطلاعات باید دسته بندی شده باشد به طور مثال تاریخ ها، فرمول ها و… مطالب مرتبط به هم در کنار یکدیگر باشد. (بهتر است بعد از نوشتن خلاصه جای خالی برای اضافه کردن مباحث مرتبطی که در فصول بعد می خوانید را قرار دهید)
- استفاده از نمودار ها و فلش ها برای خلاصه نویسی.
- در خلاصه برداری زیاد وسواس خرج ندهید، فراموش نکنید یکی دیگر از اهداف خلاصه نویسی استخراج مطالب مهم است.
- سعی کنید خلاصه ها به زبان خودمانی و قابل فهم باشد.
انواع روش خلاصه نویسی
یادداشت برداری: برداشت کلیدی مفاهیم و یادداشت در دفتری جداگانه.
نمودار درختی: قسمت هایی مانند آرایه های ادبی، مطالب زیست که قابل دسته بندی باشد. این روش به این صورت است که مطالب را به شکل یک درختچه و شبکه به هم وصل شده که مطلب کلیدی در قسمت وسط قرار دارد می نویسید و سپس بقیه مطالب را مثل شاخه درخت به آن وصل می کنید.
حاشیه نویسی: نوشتن مطالب کلیدی در حاشیه کتاب و جزوه به زبان ساده و قابل فهم خود.
خط کشیدن زیر جملات مهم: خط کشیدن زیر مطالب مهم و هایلایت کردن باعث می شود مطلب در هنگام مرور بیشتر مورد توجه قرار گیرد، این روش استفاده بیشتری برای دانش آموزان دارد.
رسم جدول: جدول باعث ایجاد نظم و انسجام در مطالب می شود.
نکته: در خواندن بار اول زیر جملات و کلمات مهم خط نکشید چون با اول است که می خوانید همه قسمت ها را خط می کشید و مطلب مهم و غیر مهم مشخص نمی شود.
بهترین زمان خلاصه نویسی
فصل های تابستان و مهر و آبان بهترین زمان برای خلاصه نویسی می تواند باشد بعد از آن در هنگام امتحانات دی ماه و در فروردین و اردیبهشت ماه دانش آموز بخاطر حجم بالای مطالب نخوانده و آماده شدن برای امتحانات زمان برای خلاصه نویسی ندارد، پس در ابتدا هر فصلی را که می خوانید خلاصه نویسی کنید.
خلاصه نویسی باید همزمان بعد از خواندن هر فصل باشد؟
یک اشتباه رایج بین بچه ها این است که بعد از خواندن هر فصل خلاصه برداری را انجام می دهند، شما باید چند روز بعد از خواندن هر قسمت و تست زدن و تسلط پیدا کردن شروع به خلاصه نویسی آن قسمت کنید و هر قسمتی را که فراموش کردید در خلاصه ذکر کنید، ولی در مطالعه اول بخاطر ترس از فراموشی ممکن است حجم زیادی از مطالب را در خلاصه ذکر کنید.
بهتر نیست وقت خلاصه نویسی را برای مطالعه بگذاریم؟
اگر خلاصه برداری بعد از تسلط و حل تست پوششی باشد وقت زیادی از شما نمی گیرد و حتی در ماه های بعد برای شما معجزه می کند زیرا شما با مرور آن به سراغ تست ها می روید و سرعت شما بیشتر می شود.
چند موضوع مهم در خلاصه برداری
در خلاصه مطالب کلیدی و مطالبی که ممکن است فراموش کنید را باید یادداشت کنید.
یادداشت کردن همه مطالب در خلاصه، انگیزه شما برای خواندن آن را کم می کند و شما برای مرور تمایل دارید خود منبع اصلی را بخوانید تا قسمت خلاصه شده.
فرمول ها و قسمت هایی که امکان فراموش کردن آن ها زیاد است.
معمولا جملات اصلی و استثنا و تیتر ها بهترین قسمت برای پیدا کردن کلمات کلیدی خلاصه نویسی هستند
اهمیت خلاصه نویسی چه زمانی مشخص می شود: نزدیکی کنکور که خواندن حجم زیادی از مطالب سخت است دانش آموز مجبور به استفاده از منابع برای مرور سریع خود می شود، اینجا کسانی که خلاصه برداری نکرده اند مجبورند به سراغ کتاب های خلاصه نویسی شده بروند، کسی که خودش خلاصه برداری را انجام داده و مباحث را متناسب با یادگیری و مشکلات درسی خود خلاصه نویسی کرده بیشترین سود را می برد.
مرور در خلاصه نویسی: متاسفانه دانش آموزان مرور را با دوباره خوانی اشتباه می گیرند، و همین باعث وقت گیر شدن و عدم تمایل آن ها به مرور مطالب می شود. مرور باید در قالب تست زنی و خواندن خلاصه ها باشد، نکات جدیدی که در تست ها را یاد می گیرید به خلاصه خود اضافه کنید.
کلمات کلیدی خلاصه نویسی: این کلمات باید به صورتی انتخاب شوند که با نگاه کردن به آن ها کل متن برای شما یادآوری شود.
تفاوت حاشیه نویسی و خلاصه نویسی
حاشیه نویسی بحثی جدا از خلاصه برداری است، در حاشیه نویسی نکات کلیدی را در حاشیه کتاب می نویسید، در واقع حاشیه نویسی خلاصه نویسی کوچیک است. حاشیه نویسی نباید خیلی طولانی باشد و نکات مرتبط را در کنار هم بنویسید، و در هنگام مطالعه کتاب درسی برداشت خود را از مطلب می نویسید.
در چه دروسی حاشیه نویسی اهمیت زیادی دارد: زیست شناسی، شیمی، پیام آیات دین و زندگی، دیفرانسیل.
تاثیر مثبت حاشیه نویسی در حین مطالعه: باعث افزایش تمرکز و یادگیری می شود.
تایم مفید برای خواندن خلاصه ها
- قبل از خواب
- قبل از خواندن فصل و مباحث جدید به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه خواندن خلاصه فصل قبل
- در تایم مرور هفتگی
جایگاه خلاصه در ترتیب یادگیری مطالب:
ابتدا مطالب درسی را بخوانید و بعد از تسلط پیدا کردن در زمانی دیگر کتاب را ببندید و هرچه یاد گرفتید را نکات کلیدی را بنویسید و سپس با کتاب درسی خود تطبیق دهید و قسمت هایی که فراموش کردید را اضافه کنید، پس اصل قضیه نوشتن برداشت خود در خلاصه برداری است، و نکاتی که برای شما سخت است را در خلاصه بیاورید نوشتن نکاتی که بلدید را نیاز نیست در خلاصه وارد کنید هرچند هم سخت باشد.
خلاصه نویسی هر درس
خلاصه برداری در دروس زیر را بررسی می کنیم و به سادگی غول درس ها را شکست بدهید.
- ادبیات
- عربی
- دینی
- فیزیک
- شیمی
- زیست
- ریاضی
ادبیات
این کتاب باید خلاصه نویسی ها یه صورت موضوعی باشد تا درس به درس به طور مثال به جای اینکه درس یک را خلاصه برداری کنید هر مبحث را به صورت جداگانه خلاصه برداری کنید، برای مبحث لغت و املا از کتابچه های لغت استفاده کنید و آن را مرور و تکرار کنید، قرابت بعد از حل تست، تست های سخت را ستاره دار کنید تا دوباره به سراغ آنها بروید و نکات مهم را در دفتری یادداشت کنید، آرایه و زبان فارسی را به روشی که برایتان راحت تر است خلاصه نویسی کنید.
عربی
لغات را نیاز به کتاب لغت دارید و اصلا صلاح به نوشتن همه لغات نیست توسط خودتان نیست، بعد از خواندن کتاب لغت قسمت هایی را که فراموش کردید هایلایت کنید و قسمت قواعد آن را از روش های خلاصه نویسی بالا استفاده کنید و بعد از تست زدن نکات جدیدی را که یاد می گیرید به خلاصه های خود وارد کنید.
دینی
یک درسی مثل دین و زندگی بهترین حالت استفاده از حاشیه نویسی برای آیات و هایلایت کردن قسمت های مهم متن است. یک روش دیگر می توان با قسمت های به هم مرتبط را با حروف یکسان مشخص کنید تا در هنگام خواندن مطالب منسجم باشد.
فیزیک
فرمول های فیزیک را به همراه یکای آن بهتر است به صورت جدول هایی مرتب جمع بندی کنید و با هر بار مرور به صورت مرتب فرمول ها را یاد آوری کنید، حفظیات فیزیک را در همان دفتر خلاصه نویسی کنید.
شیمی
بهترین روش خلاصه برداری برای شیمی استفاده از حاشیه نویسی در این کتاب است، همچنین ساختار این کتاب به گونه ایست که حاشیه های خالی زیادی دارد، ولی قسمت فرمول و محاسبات و واکنش های این کتاب را در دفتر خلاصه خود بنویسید.
زیست شناسی
کتاب زیست با وجود قید های زیاد و تست خیز و نکات زیاد و شکل های مهمی که همیشه مورد توجه طراحان کنکور است را به سختی می توان در دفتری دیگر خلاصه برداری کرد بهترین حالت برای این درس اضافه کردن صفحه ای به کتاب برای حاشیه نویسی و وارد کردن نکاتی که یاد می گیرید به صورت ساده تر از متن کتاب درسی از زبان خودتان است.
موضوع: کسب درصد ۱۰۰ در درس زیست شناسی
ریاضی
سوالات مهم و فرمول ها را به صورت دسته بندی شده در دفتر خلاصه نویسی خود بنویسید.
نکته: برای شیمی و زیست خلاصه ها حکم کلیات را دارند و بعد از خواندن آن باید به سراغ جزییات کتاب درسی بروید.
انتخاب روش خلاصه برداری هر فرد با فردی دیگر متفاوت است، اما هر داوطلبی باید خلاصه نویسی را انجام دهد تا از پراکندگی مطالب جلوگیری کند. پس اگر از افراد موفق هم بپرسید ممکن است به شما بگویند دفتر مجزا خلاصه نویسی نداشته ایم ولی از روش های دیگر برای برجسته کردن نکات کلیدی و قسمت هایی که امکان فراموشی داشته استفاده می کردند.
سایت مشاور تحصیلی و آموزشی پاسخگوی تک تک سوالات شما هست.